OSI Modeli nedir?

Bilişim dünyasının içine girecekseniz eğer OSI modeli’nin ne olduğunu adınız gibi bilmek zorundasınız. Neden mi? Çünkü OSI bilişim dünyasında iletişimin temelini oluşturmaktadır. OSI (Open System Interconnection), Açık Sistemler arası iletişimi sağlamak için ISO (International Organization for Standartization) tarafından üretilmiş bir iletişim standardıdır.

Peki buna neden ihtiyaç duyuldu? Çünkü OSI Modelinden önce bilgisayarların birbirleriyle haberleşmesinin önünde bazı engeller vardı. Mesela bir ağda bilgisayarlar haberleşecekse her üreticinin kendi koyduğu kurallar doğrultusunda haberleşiyorlardı. Bu şu demek oluyor ki. O ağda sadece bir üreticinin cihazları kullanılıyor. Bu da genel olarak bilişim sistemlerinin esnekliğini ve manevra kabileyitini azaltmaktadır. Bunun önüne geçmek için ve karışıklığa son vermek için ISO böyle bir model oluşturdu.

OSI dediğimiz model görselden de görüğünüz gibi 7 katmandan oluşmaktadır. Bu 7 katman aşağıdan yukarı ve yukarıdan aşağıya olmak üzere birbirine bağlıdır.

Uygulama Katmanı

Uygulama katmanında kullanıcıları kullandığı HTTP, TELNET, FTP, NFS, BGP, FTP, DHCP, HTTPS, IMAP, LDAP, MGCP, TLS/SSL, SMTP, SNMP, XMPP gibi uygulamalar bu katmanda kullanılıyor. Bu katman insan ile etkileşim içinde olan tek katmandır.

Sunum Katmanı

Bu katmanın görevi, gönderilecek olan verinin diğer bilgisayarlar tarafından anlaşılmasını sağlamaktır. Verinin şifrelenme-çözümlenme kısmı bu katman üzerindedir. Bununla beraber JPEG , GIF , ASCII gibi türler bu katman üzerinde çalışır.

Oturum Katmanı

Bu katman bir bilgisayarın diğer bilgisayalarla eş zamanlı olarak iletişim içinde olmasını ve gönderilen verinin doğru bilgisayara iletilmesini sağlamaktadır.

Bunu şu şekilde sağlamaktadır: Gönderilen veriler farklı oturumlar açılarak birbirinden ayırılır ve karışıklık engellenir.

Yani, oturum ve bağlantının koordinasyonunu sağlar. Uygulamalar arasındaki gerçekleşen bağlantıların yönetiminden sorumlu olmaktadır. Buna en iyi örnek NetBIOS ve Soketlerdir.

Taşıma Katmanı

Taşıma katmanı aslında kimi yerlerde ağ bazında 4. katman kimi yerlerde ise ara katman olarak adlandırılmaktadır. Bunun sebebi melez olmasıdır. Bu şu demektir. Hem ağ katmanından gelen veri hem de uygulama katmanından gelen veriyi melez bir biçimde kullanmasıdır. Bu katmana gönderilen veriler segment halinde işlemektedir. Bu katman ağın servis kalitesini de arttırmaktadır. TCP, UDP gibi protokoller bu ara katmanda çalışmaktadır.

Ağ Katmanı

Bu katmanın görevi basittir. Bu katman paketlerin bir kaynaktan diğer bir kaynağa taşınmasından sorumludur. Routerlar bu katmanda çalışmaktadır. Routerların bu katmanda çalışmasından da anlaşılacağı gibi IP Adresleri de bu katmanda çalışmaktadır.

Veri Hattı Katmanı

Bu katanın görevi bitlerin çerçevelere bölünmesi ve iletildiğinden emin olmak. Bu katmanda görev alan cihazlar switchlerdir. Bununla beraber MAC dediğimiz Media Access Control terimi bu katmanda yer almaktadır ve çerçevelenmektedir. Switchler bu MAC adreslerinin çerçevelerini baz alarak bilgisayaların birbirileri ile konuşmalarını sağlamaktadır.

Fiziksel Katman

Fiziksel katman OSI’nin en rutubetli en derin katmanıdır. Yer altından geçer :) Bu katman adındanda anlaşıldığı üzere kablolar elektrik ileten iletken maddeler vb. materyallerin bulunduğu katmandır. Bu katman üzerinde elektrik sinyalleri ilerlemektedir.

OSI temel olarak böyle anlatılabilir. Tekrar görüşmek dileğiyle :)